Nhân sinh quan là gì? Khái niệm triết học Phật giáo về nhân sinh quan

Nhân sinh quan là gì? Nhân sinh quan và thế giới quan là những khái niệm mà nhiều người trong chúng ta đã từng nghe nói đến. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ khái niệm này là gì? Thế giới quan là gì? Hãy đọc bài viết sau để trả lời những câu hỏi này nhé.

Nội Dung Bài Viết

Nhân sinh quan tiếng Anh là gì
Nhân sinh là gì
Nhân sinh quan trong triết học
Triết lý nhân sinh là gì trong Phật giáo

Nhân sinh quan tiếng Anh là gì

Nhân sinh quan hay còn gọi là Humanism. Nhân sinh quan là một khái niệm phạm trù triết học, có nhiều quan điểm và trường phái khác nhau mô tả quan niệm nhân sinh.

Nhân sinh là gì

Trong khuôn khổ bài viết này sẽ đề cập đến khái niệm nhân sinh quan và quan niệm nhân sinh là gì trong triết học Phật giáo. Đầu tiên, chúng ta hãy nghĩ về “đời người”.

Nhân sinh là một khái niệm xoay quanh cuộc đời con người. “Nhân sinh” là một từ Hán Việt, có nghĩa là con người và sinh có nghĩa là cuộc sống. Ta có thể dịch nhân sinh là cuộc đời hay kiếp người.

Như vậy, từ những khái niệm trên, nhân sinh quan có thể hiểu là cách nhìn của con người về cuộc sống. Nhìn ở đây không nói đến hình thức bên ngoài của sự vật, hiện tượng mà nhằm khai thác nội hàm, ý nghĩa bản chất của sự vật, hiện tượng trong đời sống con người. Từ những tìm kiếm ý nghĩa này, quan điểm của con người phát triển quan điểm về triết lý sống, lý tưởng sống, mục tiêu sống,…

Quan điểm của con người có thể được thiết lập như một hệ thống vì nó giải quyết nhiều vấn đề. Những vấn đề này đều có trong xã hội, chúng có quan hệ và tác động lẫn nhau. Nghiên cứu nhân học là nghiên cứu về con người và cuộc sống của họ.

Đó là nghiên cứu về suy nghĩ, thái độ và hành vi của con người đối với các sự vật và hiện tượng xung quanh. Những thay đổi trong tư duy con người ở mọi thời đại, mọi môi trường sống, xã hội khác nhau là hướng nghiên cứu phổ biến.

Nhân sinh quan được đề cập đến trong triết học, đặc biệt là triết học Phật giáo. Triết học Phật giáo đưa ra những quan điểm nổi bật nhất về nhân sinh. Quan điểm sống của Phật giáo hướng dẫn con người thoát khỏi khổ đau của cuộc đời bằng cách chỉ ra nguồn gốc của khổ đau và chỉ ra cách giải thoát chúng sinh khỏi nghiệp chướng của cuộc đời.

Nhân sinh quan là gì

Nhân sinh quan trong triết học

Nhân sinh quan trong triết học có nhiều quan điểm khác nhau về định nghĩa triết học nhưng chúng ta có thể dễ dàng hiểu được.

Triết học là hệ thống tư tưởng của con người để nghiên cứu đời sống con người và các hiện tượng của vũ trụ mà con người không sinh sống trong đó.
Triết học không chỉ là sản phẩm của nghiên cứu nhân học, phần lớn nó được sinh ra từ kinh nghiệm.
Triết học được tóm tắt một cách ngắn gọn là nền tảng cơ bản cốt lõi dựa trên sự hiểu biết về các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống.
Triết học đóng vai trò là kim chỉ nam định hướng cách con người sống và hành động.
Triết lý sống: Từ những phân tích trên, triết lý sống được hiểu là những quy luật sống được rút ra từ kinh nghiệm và suy ngẫm trong thực tiễn cuộc sống của con người. Để được coi là một triết lý, những quy tắc và định luật này phải áp dụng cho mọi trường hợp và mọi tình huống có tính chất tương tự.

Một người hiểu triết lý sống trở thành một người biết suy nghĩ, một người có lối sống khôn ngoan.

Lý tưởng sống, mục đích sống: Lý tưởng sống có nghĩa là phương hướng, mục đích tốt đẹp mà mỗi người đều muốn phấn đấu đạt được.
Lý tưởng sống khác với triết lý sống. Tức là mỗi người đều có những lý tưởng sống khác nhau, vì ai cũng có những mục tiêu mà mình phấn đấu. Mục tiêu này tạo ra động lực để vượt qua những vấn đề khó khăn và cải thiện cuộc sống của bạn.
Lối sống: Lối sống là thuật ngữ chỉ những đặc điểm tiêu biểu trong cuộc sống của các cá nhân hoặc nhóm người trong xã hội. Những đặc điểm tiêu biểu này phải được lặp đi lặp lại để trở thành một thói quen hoặc một cách sống. Điều này không chỉ áp dụng cho các cá nhân, mà còn áp dụng cho các dạng sống có giá trị phổ quát tương ứng với các điều kiện kinh tế, văn hóa và xã hội của một quốc gia, dân tộc hoặc bối cảnh văn hóa.
Triết học Phật giáo: Hiểu giáo lý Phật giáo là giáo lý cơ bản của Phật giáo. Trong đó, Tứ hiền là một trong những tư tưởng cơ bản và cốt lõi của triết học Phật giáo. Tứ Thánh Đế được hiểu là bốn chân lý giải thích nguyên nhân và bản chất của “khổ” trong thế giới quan. Từ đó, Phật giáo chỉ cho con người cách hóa giải hay làm giảm bớt nỗi khổ này.

Triết lý nhân sinh là gì trong Phật giáo

Triết lý nhân sinh mang 1 ý nghĩa rất to lớn trong Phật giáo, triết lý này khiến cong người sống tốt hơn và hạnh phúc hơn. Vậy triết lý nhân sinh là gì trong Phật giáo.

Nhân sinh quan của Phật giáo được hiểu là hệ thống các quan điểm của Phật giáo về con người và nhân sinh. Quan điểm của Phật giáo về nhân sinh quan được quyết định bởi thế giới quan và các ý thức xã hội khác. Quan điểm sống của Phật giáo quan tâm đến con người và cuộc sống của họ.

Trong đó, nội dung chính xoay quanh nỗi khổ của thế gian, vấn đề diệt khổ. -Đối với con người, Phật giáo đưa ra quan điểm về cuộc sống, ý nghĩa cuộc sống, nhân sinh quan.

Về cái “khổ” của đời người, Phật giáo đề cập đến:

Nhận thức về nỗi “khổ” của thế gian;
Ý thức xóa bỏ “khổ đau” của con người.
Nhìn nhận vấn đề từ bỏ và xóa bỏ ‘nỗi khổ’ của con người.
Giáo hóa, hướng dẫn người hướng thiện, “cứu khổ, cứu nạn” chúng sinh.

Nhân sinh quan của đạo Phật

Đạo Phật luôn cho rằng cuộc đời là vô thường. Vạn vật không ngừng thay đổi và phát triển. Nhưng cuộc sống của con người có thể kết thúc bất cứ lúc nào và không thể đoán trước. Đời người dần đi đến hồi kết theo thời gian. Trên đời này không có gì là trường tồn, chẳng hạn như “thế gian là phù du” hay “tinh thần con người là phù du”.

Không có gì trên thế giới này là vĩnh viễn. Cuộc sống của con người chỉ là một phần nhỏ của thế giới này. Đạo Phật đã sớm biết điều này và nhận ra rằng cuộc sống là vô vọng. Theo Phật giáo, “Mọi hành động, sáng tạo và nỗ lực trên thế giới này đều là đau khổ.”

Cuộc sống là quý giá và mọi thứ được sinh ra với một sứ mệnh. Một người được sinh ra với một cơ thể và một linh hồn. Theo quan niệm của đạo Phật, cuộc đời đến đây là hết, nhưng con người sau khi chết không phải là hết.

Đức Phật giải thích quy luật của kiếp sống con người sau khi chết theo thuyết nhân quả, nghiệp báo và luân hồi. Tất cả mọi thứ được kết nối bởi các điều kiện định trước của người khác, và luân hồi có thể xảy ra một cách tự nhiên và tự hủy diệt.

Trong đó, thân người thuộc Thuyết Danh Sắc, Lục Đại và Tập Thể Bất Động của Phật giáo. Khi con người tồn tại, có ba hoạt động chính:

Hành động bằng bản năng: Những hành động này có hậu quả. Đạo Phật gọi chúng là nghiệp thân.
Hoạt động lời nói và tuyên bố: Kết quả của việc nói là khẩu nghiệp.
Hoạt động do tư tưởng con người sinh ra: Kết quả là nghiệp chướng. Theo luật nhân quả, tất cả những hoạt động trên đều xoay quanh hai phạm trù thiện và ác, tạo nghiệp, quả báo, hay còn gọi là “gieo nhân nào gặt quả nấy”. Đức Phật cũng nói rằng trong cuộc đời này, con người phải chịu quả báo cho những việc làm trong quá khứ của họ.

Khái niệm “khổ” trong quan điểm sống của đạo Phật

Thông qua triết lý sống của đạo Phật, con người tìm đến sự giải thoát khỏi khổ đau. Đức Phật quan niệm rằng đời là biển khổ. Để đạt được giải thoát, đạo Phật chủ trương bốn sự thật thiêng liêng vĩ đại mà mọi người nên thực hành. Khổ Đế là một triết lý sống phù hợp với quan điểm cho rằng bản chất con người là ‘khổ’.

Quan điểm này có phần tiêu cực. Ở đó, mọi nỗi khổ đau của kiếp người được thể hiện qua “sinh, lão, bệnh, tử”. Để thoát khổ, Phật giáo chủ trương quan điểm từ bỏ ác pháp bằng cách từ bỏ “tham sân si”.

Đạo Phật đặt sự giải thoát khỏi khổ đau ở trung tâm giáo lý của mình. Đạo Phật không chỉ đòi hỏi sự từ bỏ điều ác, mà còn đòi hỏi trách nhiệm đạo đức làm người và không bị lay động trước nỗi đau khổ của người khác. Đạo Phật không coi giáo lý của mình là nghiêm túc, chỉ coi đó là phương tiện để đạt đến chân lý tối thượng.

Điểm giống nhau giữa quan niệm của Phật giáo và chủ nghĩa Mác-Lênin là Phật giáo cũng có xuất phát điểm là con người, đồng thời hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho con người.

Trên đây là đôi nét về nhân sinh quan là gì và quan niệm nhân sinh quan trong Phật giáo và cả Triết học mà bài viết đã chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn đọc những kiến thức hữu ích nhất để hiểu rõ hơn về khái niệm trừu tượng này, vận dụng nó vào nghiên cứu, học tập của mình một cách hiệu quả hơn.

Xem thêm: Aptis là gì? Bài thi Tiếng Anh quốc tế của hội đồng Anh