Phương thức sản xuất là gì? Thuật ngữ trong thuyết Mác-Lênin

Phương thức sản xuất là gì? Mỗi thời kì phát triển và hình thành của lịch sử hay có những biện pháp sản xuất và đặc điểm nhằm hình thành tài sản vật chất riêng. Sự phát triển của xã hội là do sự hình thành của 1 người và phương thức sản xuất là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Nội Dung Bài Viết

Phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa là gì?
Lực lượng sản xuất là gì?
Tầm quan trọng của phương thức sản xuất là gì?
Các phương thức sản xuất trong lịch sử

Phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa là gì?

Ở mỗi giai đoạn lịch sử, con người sản xuất theo những cách thức nhất định. Tức là họ có lối sống riêng, phương pháp sản xuất – phương thức sản xuất riêng của họ. Vậy phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa là gì?

Phương thức sản xuất là phương thức phát triển những tư liệu (sản phẩm, lương thực) cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của xã hội. Phương thức sản xuất là hình thức con người ở một thời kì lịch sử nhất định trong cộng đồng nhiều người tiến hành quá trình sản xuất vật chất.

Phương thức sản xuất là sự kết hợp giữa một mức năng suất nhất định với những quan hệ sản xuất tương ứng. Sự thống nhất và tác động qua lại giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất tạo thành phương thức sản xuất. Trong sự thống nhất biện chứng này, lực lượng sản xuất quyết định quan hệ sản xuất.

Quan hệ sản xuất phải thích ứng với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Tuy nhiên, quan hệ sản xuất không hoàn toàn thụ động và ảnh hưởng đến năng suất. Quan hệ sản xuất quyết định mục đích của sản xuất và ảnh hưởng đến lợi ích, thái độ của người lao động trong sản xuất, do đó có thể ảnh hưởng đến năng suất.

Phương thức sản xuất là gì?

Lực lượng sản xuất là gì?

Sau khi tìm hiểu về phương thức sản xuất là gì, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về lực lượng sản xuất là gì nhé.

Lực lượng sản xuất là sự kết hợp giữa người lao động và tư liệu sản xuất tạo ra lực lượng sản xuất và khả năng thực tiễn biến đổi các đối tượng vật chất trong tự nhiên theo nhu cầu cụ thể của con người và xã hội. Về mặt cấu trúc, năng suất được xem xét cả về mặt kinh tế – kỹ thuật (tư liệu sản xuất) và kinh tế – xã hội (lao động).

Năng suất là sự kết hợp giữa ‘lao động sống’ và ‘lao động vật chất’ để tạo ra sức sản xuất, đều là những kỹ năng thiết thực được sử dụng vào những thời điểm nhất định trong quá trình sản xuất của xã hội. Như vậy, năng suất được định nghĩa là hệ thống các yếu tố (người lao động và phương tiện sản xuất). Nó là biểu hiện năng lực thực tiễn cơ bản nhất, năng lực hoạt động sản xuất vật chất của con người.

Người lao động là người có một lượng kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng và khả năng sáng tạo nhất định trong quá trình sản xuất của xã hội. Người lao động là người sáng tạo và là người tiêu dùng mọi tài sản vật chất của xã hội. Đây là một tài nguyên chế tạo đặc biệt cơ bản, vô tận. Ngày nay, trong nền sản xuất xã hội, lao động trí óc tăng lên, lao động không trí óc tỷ trọng giảm xuống.

Tư liệu sản xuất là điều kiện vật chất cần thiết để tổ chức sản xuất, bao gồm công cụ và đối tượng lao động. Đối tượng lao động là những yếu tố sản xuất vật chất mà lao động của con người thông qua công cụ lao động tác động để biến đổi chúng cho con người sử dụng. Tư liệu lao động là những yếu tố chủ yếu của sản xuất mà con người dựa vào đó tác động vào đối tượng lao động và biến chúng thành sản phẩm đáp ứng nhu cầu sản xuất của con người.

Tầm quan trọng của phương thức sản xuất là gì?

Mỗi thời đại trong đều có phương thức sản xuất khác nhau và sản xuất của cải là động lực chủ yếu của sự phát triển thế giới con người. Vậy tầm quan trọng của phương thức sản xuất là gì?

Để thực hiện quá trình sản xuất cần phải hình thành các mối liên hệ giữa mọi người với nhau gọi là hệ thống sản xuất và ở nền tảng các mối liên hệ này hình thành các mối liên hệ xã hội khác.

Trong việc sản xuất, con người luôn luôn biến đổi xã hội, biến đổi tự nhiên, ngoài ra con người và việc sản xuất càng ngày càng phát triển, tạo ra sự phát triển và biến đổi ở mọi mặt của đời sống con người, nền tảng cho sự tăng trưởng từ nhỏ đến lớn.

Do đó hình thức tổ chức kinh tế nghề nghiệp còn hạn chế vì quan hệ sản xuất của nó ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của cuộc sống xã hội và có thể tạo ra hiệu quả lao động nhiều hơn phương thức thủ công phong kiến hiện nay. Các giai đoạn kinh tế khác nhau không những ở dạng sản xuất và còn ở việc cải tiến những thiết bị máy móc nào và bằng cách nào?

Từng xã hội có 1 cách thức sản xuất riêng. Những thay đổi trong phương thức sản xuất quyết định cơ bản sự tồn tại và phát triển của con người. Một phương thức sản xuất là sự tổng hợp của năng suất ở một trình độ nhất định.

Các phương thức sản xuất trong lịch sử

Loài người đã đi qua 7 dạng hình thức sản xuất khác biệt trong các thời kỳ lịch sử. Các phương thức sản xuất trong lịch sử gồm:

Loại hình chủ nghĩa nguyên thủy cộng sản: Đây là phương thức sản xuất ban đầu của nhân loại, năng suất ở mức rất thấp, sản xuất ít có sức lao động của con người, sản phẩm phụ thuộc vào chủ nghĩa tập thể. Phương thức sản xuất châu Á là một quá trình sản xuất không có sự phân chia giai cấp rõ ràng, không có chế độ tư hữu do mâu thuẫn giai cấp và sự bóc lột sức lao động của con người.
Hình thức sản xuất nô lệ: Sản xuất sản phẩm cho tư sản bằng việc trực tiếp bóc lột sức lao động và hành xử độc ác với nô lệ do chủ nô làm chủ.
Hình thức sản xuất cổ xưa: Tư liệu sản xuất, phương thức sản xuất chủ yếu phụ thuộc vào chế độ chiếm hữu phong kiến về ruộng vườn và bóc lột nhân dân lao động chân tay. Người dân làm ruộng bằng công cụ khá thủ công, thiếu tay nghề nên năng suất không cao.
Hình thức sản xuất tư bản chủ nghĩa: Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất và sự bóc lột nô lệ đã thay thế phương thức sản xuất phong kiến.
Phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa: Là phương thức cơ cấu sản xuất theo định hướng xã hội chủ nghĩa để tạo ra trình độ năng suất hiệu quả phù hợp với kinh tế.
Hình thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa: Quan hệ sản xuất được phát triển lên một tầm cao hơn so với chủ nghĩa tư bản, việc sở hữu được xác lập, sự bóc lột sức người bị xóa bỏ, nền sản xuất chủ nghĩa đáp ứng nhu cầu sử dụng của các thành viên.

Hiện nay, bốn phương thức sản xuất chung thường được sử dụng trong xã hội:

Hình thức sản xuất là thứ thúc đẩy con người rời mình khỏi động vật hoang dã và là khía cạnh cơ bản phân biệt con người với động vật.
Hình thức sản xuất là sự phát triển và tồn tại của loài người. Để phát triển và tồn tại, trước hết chúng ta phải am hiểu về chất liệu. Để hiểu, chúng ta phải dựa vào quy trình sản xuất của cải.
Hình thức sản xuất là động lực thúc đẩy sự tăng trưởng và biến đổi của hệ thống xã hội, quá trình sản xuất luôn luôn phát triển tác động trở lại hình thức sản xuất và làm cho xã hội dần dần mở rộng phát triển.
Hình thức sản xuất là cơ sở tiền tệ của các quan hệ xã hội.

Bài viết đã cung cấp 1 số thông tin về phương thức sản xuất là gì, chúng tôi mong rằng qua nội dung dưới đây bạn đọc sẽ biết rõ hơn không chỉ về các hình thức sản xuất thường thấy hiện nay.

Xem thêm: WBS là gì? Biểu đồ quan trọng của người thành công